CA 50 (karcinomski antigen 50) je tumorski marker koji se koristi za praćenje gastrointestinalnih karcinoma, posebno raka pankreasa, želuca i kolorektalnog karcinoma.
Ovaj marker nije dovoljno specifičan da bi se koristio za postavljanje dijagnoze, ali može biti od koristi u praćenju toka bolesti, proceni efikasnosti terapije i otkrivanju recidiva.

Zašto se određuje nivo CA 50?

Test CA 50 se koristi u sledećim situacijama:
✔ Praćenje raka pankreasa, želuca i debelog creva
✔ Otkrivanje recidiva tumora nakon terapije
✔ Praćenje odgovora na terapiju kod pacijenata sa gastrointestinalnim tumorima
✔ Dijagnostička podrška kod sumnje na karcinom pluća ili jajnika

Povišeni nivoi CA 50 mogu se javiti i kod drugih stanja, uključujući:

Benigne bolesti digestivnog trakta (pankreatitis, ciroza, ulcerozni kolitis)
Oboljenja jetre i žučnih puteva
Upalne bolesti creva
Rak pluća ili jajnika

Kako se izvodi test?

Analiza CA 50 se radi iz uzorka venske krvi. Test ne zahteva posebnu pripremu, ali je važno obavestiti lekara o svim postojećim medicinskim stanjima ili terapijama koje mogu uticati na rezultate.

Blago povišene vrednosti: Mogu biti posledica upalnih procesa ili benignih bolesti digestivnog sistema.

Značajno povišene vrednosti: Mogu ukazivati na gastrointestinalne tumore, ali konačna dijagnoza zahteva dodatne dijagnostičke metode (endoskopija, CT, MR, biopsija).

Kada treba uraditi CA 50 test?

✔ Ako imate simptome poput neobjašnjenog gubitka težine, bola u stomaku, probavnih smetnji
✔ Ako lekar sumnja na tumore pankreasa, želuca ili debelog creva
✔ Ako ste već lečeni od gastrointestinalnog karcinoma i potrebno je praćenje bolesti