Grelin je hormon koji luči želudac i poznat je kao "hormon gladi". Njegova glavna funkcija je stimulacija apetita i regulacija energetske ravnoteže. Pored toga, grelin utiče na lučenje hormona rasta, metabolizam glukoze i funkciju gastrointestinalnog trakta.

Njegov nivo raste pre obroka, signalizirajući mozgu potrebu za unosom hrane, dok se nakon obroka smanjuje. Poremećaji u nivou grelina mogu igrati ulogu u razvoju gojaznosti, anoreksije, dijabetesa i drugih metaboličkih poremećaja.

Zašto se određuje nivo grelina?

Merenje grelina u krvi može pomoći u proceni i dijagnostici:

Gojaznosti – osobe sa prekomernom telesnom masom često imaju niže bazalne nivoe grelina.
Anoreksije i drugih poremećaja ishrane – kod osoba sa anoreksijom, nivo grelina je često povišen.
Metaboličkog sindroma i insulinske rezistencije.
Funkcije gastrointestinalnog trakta – kod bolesti kao što su gastropareza i sindrom iritabilnog creva.
Neuroendokrinih poremećaja – uključujući stanja koja utiču na hormon rasta.

Kako se vrši analiza?

Za određivanje grelina koristi se uzorak venske krvi. Pošto nivo grelina varira u zavisnosti od obroka, test se obično obavlja natašte. U nekim slučajevima, mogu se meriti različite frakcije grelina, uključujući aktivni (acilovani) i neaktivni (neacilovani) oblik.

Priprema za test
Potrebno je postiti 8-12 sati pre testiranja Poželjno je da se izbegava konzumacija alkohola, kafe i nikotina pre analize Lekar može preporučiti privremeni prekid uzimanja određenih lekova koji utiču na metabolizam hormona rasta ili insulina.

Tumačenje rezultata

Povišeni nivoi grelina mogu ukazivati na:

Anoreksiju i druga stanja povezana sa smanjenim unosom hrane
Sindrome malapsorpcije (npr. celijakiju) Gastroparezu
Neuroendokrine tumore (retko)

Sniženi nivoi grelina mogu ukazivati na:

Gojaznost i metabolički sindrom
Insulinsku rezistenciju i dijabetes tip 2
Stanja sa hiperprodukcijom insulina
Stanja nakon bariatrijskih operacija (npr. sleeve gastrektomija)

Zaključak

Analiza grelina pruža važne informacije o regulaciji apetita i energetskog metabolizma. Njegov nivo može biti ključan u istraživanju metaboličkih poremećaja, poremećaja ishrane i gastrointestinalnih bolesti. Rezultate je potrebno tumačiti u kontekstu drugih laboratorijskih i kliničkih podataka.