Eritropoetin je hormon koga proizvode bubrezi i ima ključnu ulogu u regulaciji stvaranja crvenih krvnih zrnaca (eritrocita) u koštanoj srži. Kada dođe do pada nivoa kiseonika u krvi, eritropoetin se oslobađa kako bi stimulisao produkciju eritrocita, čime se povećava kapacitet krvi za transport kiseonika. Poremećaji u proizvodnji eritropoetina, najčešće zbog bolesti bubrega, mogu dovesti do razvoja anemije – stanja smanjenog broja eritrocita ili niskog nivoa hemoglobina.

Šta je eritropoetin?

Eritropoetin (EPO) je glikoproteinski hormon koji reguliše eritropoezu, proces proizvodnje crvenih krvnih zrnaca. Na niske nivoe kiseonika, bubrezi reaguju lučenjem eritropoetina, koji zatim deluje na koštanu srž i stimuliše stvaranje eritrocita. Ova funkcija eritropoetina je presudna za održavanje normalne koncentracije kiseonika u tkivima.

Anemija i povezanost sa eritropoetinom

Anemija je stanje karakterisano niskim brojem eritrocita ili smanjenim nivoom hemoglobina, što vodi do smanjenog transporta kiseonika kroz organizam. U slučajevima hronične bolesti bubrega ili drugih stanja koja smanjuju produkciju eritropoetina, organizam nije u stanju da proizvede dovoljan broj eritrocita, što doprinosi razvoju anemije.

Povećana potreba za eritropoetinom može se pojaviti i kod osoba sa hroničnim bolestima, kao što su srčana insuficijencija ili dijabetes, što dodatno opterećuje bubrege i doprinosi nastanku anemije.

Kada se preporučuje analiza eritropoetina?

Analiza eritropoetina u krvi može se preporučiti kod pacijenata sa simptomima kao što su:

Hronični umor i slabost,

Bleda koža i vrtoglavica,

Kratkoća daha i lupanje srca.

Takođe, test eritropoetina se često preporučuje kod pacijenata sa hroničnim bolestima bubrega ili kod onih kod kojih postoji sumnja na anemiju uzrokovanu nedostatkom eritropoetina.

Lečenje anemije povezane sa nedostatkom eritropoetina

Terapija anemije izazvane niskim nivoom eritropoetina može uključivati:

Primenu sintetičkog eritropoetina ili eritropoetin-stimulirajućih agenasa (ESA),

Suplementaciju gvožđa, folne kiseline ili vitamina B12, ukoliko postoji njihov nedostatak,

Praćenje nivoa eritrocita i hemoglobina radi procene efikasnosti terapije.

Cilj terapije je povećanje broja eritrocita i nivoa hemoglobina kako bi se poboljšao transport kiseonika i ublažili simptomi anemije.

Zaključak

Eritropoetin je esencijalan hormon za održavanje normalnog broja eritrocita i koncentracije kiseonika u organizmu. Nedostatak ovog hormona, naročito kod pacijenata sa bolestima bubrega, može dovesti do anemije i smanjiti kvalitet života pacijenata. Pravovremeno otkrivanje i lečenje anemije uz adekvatnu terapiju eritropoetinom ili njegovim derivatima može značajno poboljšati stanje pacijenata i smanjiti simptome povezane sa manjkom eritrocita.